Darowizna lub spadek często wiążą się z obowiązkiem zapłacenia sporego podatku. Zdarza się, że spadkobiercy lub obdarowani, aby go uregulować, muszą zaciągać pożyczki. Nic więc dziwnego, że wiele osób interesują kwestie związane ze zwolnieniem z tej taksy. Sprawdźmy, w jakiej sytuacji uda się go uniknąć, nie łamiąc przy tym zasad podatkowych.
Kiedy nie trzeba płacić podatku od spadków i darowizn?
Warto pamiętać, że członkowie najbliższej rodziny mogą sobie przekazywać majątek bez konieczności płacenia podatku. Aby skorzystać z tej ulgi, trzeba jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach. Z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn mogą korzystać tylko osoby otrzymujące majątek od członków najbliższej rodziny. Przepisy jasno określają, kto do niej należy. W grupie tej znajdują się małżonek, spadkobiercy zstępni (dzieci i wnuki), wstępni (rodzice i dziadkowie), rodzeństwo, pasierb i pasierbica, ojczym i macocha.
Co ważne, za zstępnych uważa się również osoby, które zostały wychowane w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo‑wychowawczej lub w regionalnym ośrodku opiekuńczo‑terapeutycznym. Na tej samej zasadzie do wstępnych zalicza się osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka, czy pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo‑wychowawczej.
Darowizny i spadki między wymienionymi członkami najbliższej rodziny są zwolnione z podatku. Jednak by skorzystać z tej ulgi, trzeba dopełnić odpowiednich formalności. Najważniejszym z nich jest zgłoszenie spadku w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku sądu w sprawie nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego.
Ta sama zasada dotyczy darowizn. Obdarowani przez najbliższą rodzinę mają obowiązek zgłosić ten fakt przez 6 miesięcy od jej otrzymania. Prócz tego, jeśli darowizna to pieniądze, trzeba udokumentować ich otrzymanie na własny rachunek bankowy lub przekazem pocztowym. Darowizna nie może być przekazywane w gotówce z ręki do ręki lub trafić na rachunek bankowy innej osoby niż ta, która ją zgłasza. Jeśli spóźnimy się ze zgłoszeniem spadku lub darowizny choćby o jeden dzień nie będziemy mogli skorzystać ze zwolnienia i podatek trzeba będzie zapłacić.
Co zrobić, jeśli 6-miesięczny termin został przekroczony?
Zdarza się, że dowiadujemy się o spadku lub darowiźnie po upływie ustawowych 6 miesięcy. Czy wtedy mamy prawo korzystać z ulgi, która obejmuje najbliższą rodzinę? Jest na to szansa, jeśli zgłosimy spadek lub darowiznę przez 6 miesięcy od momentu, gdy się o tym dowiedzieliśmy. Dodatkowo trzeba uprawdopodobnić, że dowiedzieliśmy się o darowiźnie lub spadku później. Wystarczy wtedy oświadczenie osób, które przekazały informację spadkobiercy lub obdarowanemu z opóźnieniem.
Prócz tego urzędnicy zaznaczają, że aby zgłosić spadek, którego nabycie potwierdzono postanowieniem sądu, nie trzeba posiadać prawomocnego wyroku. Okres 6 miesięcy na zgłoszenie spadku czy darowizny liczy się od dnia uprawomocnienia się postanowienia.
Kiedy nie trzeba zgłaszać darowizny?
Nie wszyscy wiedzą, że nie każdą darowiznę czy spadek trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego. Taki obowiązek nie występuje, jeśli wartość przekazanego majątku nie przekracza kwoty:
- 36 120 zł — między osobami z I grupy podatkowej;
- 27 090 zł — dla II grupy podatkowej;
- 5733 zł — w przypadku III grupy podatkowej.
Kwota ta dotyczy łącznej wartości rzeczy lub praw majątkowych ostatnio nabytych i tych otrzymanych dotychczas od tej samej osoby w okresie 5 lat.
Prócz tego obowiązek zgłoszenia darowizny nie obowiązuje, jeśli majątek został przekazany na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego. W takiej sytuacji darowiznę lub spadek zgłasza notariusz.